Multipl Skleroz (MS) hastalığı, sebebi ve tedavisi henüz bulunamayan önemli bir sinir sistemi hastalığı olup ilk belirtileri arasında çift görmeden puslu görüntüye kadar bir dizi görme bozukluğu olabilir. Özellikle kadınlarda ve sosyo-ekonomik düzeyi yüksek topluklarda görülen bir hastalık olup dünyada yaklaşık 2,5 milyon MS hastası var. MS hastalığının sıklıkla 20-40 yaş arasında gözlenmekte ve ölümcül bir hastalık olmayıp hastaların ortalama yaşam süreleri genellikle sağlıklı bireylerle aynıdır. Kalıtsal geçişi bulunmuyor ve bulaşmıyor.
MS, bağışıklık sisteminin anormal olarak beyin ve omurilikte iletileri taşıyan sinir lifleri etrafındaki koruyucu miyelin kılıfa saldırması ve parçalanan bu kılıfın yerine sertleşmiş dokuların yerleşmesi şeklindedir. Plak adı verilen bu sertleşmiş dokular sinir sistemi içinde birçok farklı yerde oluşarak miyelin kılıfı hasarı sonucu beyin ve omurilik kontrolünü sağlayan mesajların gerektiği gibi iletilmesini engelliyor ve bu da beyin ile omurilikte fonksiyon kayıpları yaşanmasına sebep oluyor.
MS hastalığının ilk belirtileri arasında görme bozuklukları yer alıyor ve ani görme kayıpları, puslu ya da azalmış görüntü, gece görüşünde azalma, renklerde değişme gibi sorunlar yaşanabildiği gibi nadiren tamamen görme kaybı gibi ciddi görme bozuklukları da meydana gelebiliyor. MS hastalığının erken tanısı açısından, bu tip ani görme bozuklukları yaşayan hastaların göz doktoruyla birlikte mutlaka nöroloğa görünmelerinde fayda var. Göz doktorunun hastanın bulgularını değerlendirip konuyla ilgili yönlendirme yapması önemli.
Multipl Skleroz tanısı için dikkat ettiğimiz bulgular sadece görme bozukluğu ile ilgili olanlar değil vücudun herhangi bir bölgesinde kuvvet kaybı, uyuşma veya karıncalanma hissi, duyu kaybı, titreme, mesanenin veya kalın bağırsağın kontrol kaybı, dengede bozulma, yürüme ve konuşma bozuklukları, yorgunluk gibi bulgulardır.
Belirgin bir neden olmaksızın en az 24-48 saat sürecek şekilde yeni belirtilerin ortaya çıkması ve uzun zamandır devam eden bir rahatsızlık durumunun kötüleşmesi ‘MS atağı’ olarak adlandırılmakla birlikte bir ay içinde olan tüm belirti ve bulgular aynı atağın parçaları olarak kabul ediliyor. Genellikle ataklar arasında düzelme dönemleri görülebileceği gibi bir atağın ne kadar süreceği ve iki atak arasındaki dönemin uzunluğu saptanamamaktadır. MS atakları kişiden kişiye değişken olabileceği gibi aynı kişide de farklı zamanlarda belirti ve zamanlama açısından farklılık gösterebilir.
Önlenebilir bir tedavisi henüz bulunamamakla birlikte erken teşhis ile seyri yavaşlatılabiliyor. Seyri yavaşlatan tedavilerin uygulanmaması durumunda tekrarlayan düzelen tip hastalarının yüzde 50’si 10 yılda ilerleyici tipe dönüşüyor ve bu hastaların yüzde 30’dan fazlası, 20 yıl içinde tekerlekli sandalyeye bağımlı hale gelebiliyor.
Seyri yavaşlatan tedaviden faydalanmak istiyorsak yukarıda sayılan belirtileriniz varsa mutlaka göz doktoruna ek olarak bir nöroloji uzmanına görünmenizde fayda var.
