Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Cenap Açıkkol toplumumuzda kadınlar arasında sıklıkla bilinmeyen veya biliniyorsa da yanlış bilinen konularda engin tecrübesiyle, en yalın dille sizlerden gelen sorulara cevap verdi;
1- Kızım 14 yaşında bir yıldır adet görüyor. Adetler seyrek oluyor. Normal mi?
İlk adetten sonra 1 yıl % 85 düzenli yumurtlama yoktur ve bu nedenle de adet düzensiz olabilir. Genellikle 2-3 yıl içinde düzene girecektir.
2- 16 yaşındaki kızım sivilce ve tüylenmeden şikâyet ediyor. Acaba yumurtalıklarında kist olabilir mi?
Bu yaşlarda böbreküstü bezi oldukça aktif olduğundan tüylenme ve sivilcelenmede artış olabilir. Kesin tanı için mutlaka ultrasound ve diğer tetkikler yapılmalıdır.
3- 2 yıl önce doğum yaptım. Son 6 aydır süt vermiyorum. Bazen süt geliyor, bir sorun olabilir mi?
Özellikle meme başının uyarılması süt gelişini artırır. Prolaktin hormonuna bakılmalı ve çok yüksek ise bir beyin MR ile hipofiz bezi değerlendirilmelidir.
4- 15 yaşındaki kızıma polikistik over tanısı konuldu ve doğum kontrol hapı verildi. Bunun sakıncası var mı? İlerleyen günlerde çocuk olmama sorunu yaşar mı?
Doğum kontrol hapları tromboz riskini artırabilir ve adet çok gecikiyorsa yılda 4 kez progesteronlarla adet gördürmek daha uygun olabilir.
5- 35 yaşındayım ve polikistik over tanısı konuldu. Zamanla rahim kanseri riskim varmış, doğru mu?
Tedavi edilmeyen vakalarda risk normale göre 3 kez daha fazladır. Mutlaka rahim duvarı kalınlaşması takip edilip çekilme kanamaları oluşturulmalıdır.
6- Adet kanamalarım fazla oluyordu ve bu nedenle doktorum hormonlu spiral önerdi, zararı var mı?
Yoğun kanamalarda hormonlu spiral yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak kanamanın neden fazla olduğu ayrıntılı olarak araştırıldıktan sonra uygunsa takılmalıdır.
7- Henüz doğum yapmadım ve 32 yaşındayım, doğum kontrol hapı kullanıyorum. İlerleyen yıllarda hamile kalamama olasılığım var mı?
Doğum kontrol hapları kullanılmadan önce genel bir muayene yapılmalıdır. Kullanımda bir sorun olmadığı net olarak saptanmalıdır. İlacı kullanırken de olası riskler kullanıcıya anlatılmalıdır. Bu kurallara uyulursa doktor kontrolünde emniyetli olarak kullanılabilir.