Yürüme güçlüğü, idrar kaçırma ve unutkanlığınız var ise normal basınçlı hidrosefali hastası olabilirsiniz. Normal Basınçlı Hidrosefali ileri yaşta ve özellikle yardıma muhtaç hastalarda hem hastayı, hem bakım veren aile bireylerini zorlayan, hastanın yaşam kalitesini bozan bir hastalıktır.
Normal Basınçlı Hidrosefali nedir?
Özellikle altmışlı yaşlardan sonra, ileri yaşlarda görülür. Hastanın adımları gün geçtikçe küçülür, geniş adımlı yürür, dengesi bozulur ve sık sık düşmeye başlar. Giderek artan unutkanlığına idrar kaçırma eşlik eder ve tüm bu belirtiler Normal Basınçlı Hidrosefali hastalığına ait olabilir. Bu üç belirtinin bir arada bulunması hastalığın tanısını güçlendirir.
Yaşlılıkta unutkanlığa veya yürüme bozukluğuna neden olan Parkinson, Alzheimer gibi hastalıkların yanı sıra Normal Basınçlı Hidrosefali sık görülen bir durum olduğu için unutulmamalıdır. Normal Basınçlı Hidrosefali hastalığı olanlar nöroloji ve psikiyatri uzmanları tarafından beyin ve sinir cerrahisi uzmanlarıyla ayırıcı tanı yönünden hastayı konsulte etmedikleri zaman Alzheimer ve Parkinson yanlış tanısı koyabilmektedirler. Yardımla yaşamını sürdüren ileri yaşlılarda yapılan bir araştırmada görülme sıklığı %9 – 14 arasında bulunmuştur.
Normal Basınçlı Hidrosefali nasıl gelişir?
Beynimizin içinde “ventrikül” adı verilen içi sıvı dolu boşluklar vardır. Bu boşlukların içinde her gün yaklaşık yarım litre, berrak beyin omurilik sıvısı yapılır ve bu sıvı beynin yüzeyine çıkıp beyin tarafından emilir. Beynimiz bu işlemi her gün tekrarlar. İleri yaşlarda beyin omurilik sıvısının emilimi bozulur ve beyin içindeki ventriküller büyürken beyin küçülmeye başlar. Sonuçta hastanın unutkanlığı giderek artar. Bir dakika önce sorduğu soruyu tekrar unuttuğu için sorabilir, konuştuğunu unuttuğu için tekrarlayabilir ve en yakınının ismini, yakınlık derecesini unutabilir. Adımları giderek küçülür, yürümeyi başlatmada ve dönüşlerde zorlanır ve sık sık düşer. Bu bulgulara çoğu zaman idrar kaçırma da eşlik eder. İdrar yapmaya yetişememe idrar kaçırmadan, idrarını yapığını bilememekten farklıdır.
Tanı ve Tedavi
Yukarıda anlatılan bulgular saptandığında hastanın bellek durumunu saptamak için önce Nöroloji uzmanı ile konsulte edilerek Alzheimer ve Parkinson, ileri derecede demans gibi klinik tabloları ayırt etmek gerekir. Beyin MRG’de etrafında periventriküller ödemin eşlik ettiği ventriküllerde genişleme görülür. Konsültasyon sonuçları Normal Basınçlı Hidrosefali hastalığına ait bir bellek bozukluğu gösteriyorsa hastadan yaklaşık 10 – 15 cc beyin omurilik sıvısı alınır. Bu amaçla “lomber ponksiyon” adı verilen işlem uygulanır. Sıvının alınmasını izleyerek saatler içinde hastanın durumu düzelme gösterir. Özellikle yürüyüşü belirgin biçimde düzelir. Hastanın sıvı alınmasına cevabı bu şekilde olumlu olursa durumu kalıcı hale getirmek için şant ameliyatı yapılır. Hastanın durumunda düzelme olmazsa 5 gün boyunca her gün bir kez belden su alam işlemi tekrarlanıp klinik tabloda düzelme gözlenmelidir. Klinik tabloda düzelme var ise şant ameliyatı yapılabilir; klinik tabloda düzelme yok ise şant ameliyatı ya tanı farklı olduğu için ya da daha önce yanlış tanı konulup geçen süre uzun olduğu için yarar görmeyeceği için yapılmamalıdır.
